Geçtiğimiz cuma günü ABD'nin TMSF fonu diyebileceğimiz Federal Deposit Insurance Corporation (FDIC) tarafından kapatılan Silicon Valley Bank (SVB), ülkenin en büyük 16. bankası konumundaydı. Bankanın iflası, ABD tarihine 2008 krizinde batan Lehman Brothers'tan sonraki en büyük ikinci iflas olarak tarihe geçti.&nbsp;Kendisini "kurucuların bankası" olarak nitelendiren SVB, geçtiğimiz 40 yıl boyunca Silikon Vadisi'ndeki teknoloji girişimlerinin önde gelen finans kurumu tercihi olarak görülüyordu. 2019'da 60 milyar dolar mevduat sahibi olan banka, pandemi dönemiyle birlikte artan Seri A yatırımlarıyla 2022'de bu rakamı 190 milyar dolar seviyesine yükseltmişti. Birden yüklü şekilde artan mevduat miktarına ulaşan SVB, %1,5'luk faiz getirisi olan ortalama 80 milyar dolar değerinde ipoteğe dayalı menkul kıymet ve ABD Hazine tahvili satın aldı. Faiz oranlarının tarihi düşük seviyelerde seyrettiği bir dönem için %1,5'luk getiri hayli kârlıyken, ABD Merkez Bankası Fed, agresif faiz artırımlarına gitmeye karar verdi. Faiz artışları devam ettikçe de 80 milyar dolarlık yatırım zamanla erimeye başladı.&nbsp;SVB bu noktada bazı varlıkları "zararına" satmaya karar verdi; amaç, daha fazla sermayeyi serbest bırakarak likidite görünümünü iyileştirmekti. Böylece SVB, 20 milyar dolarlık menkul kıymeti 1,8 milyar dolar zararla satmış bulundu ve 2,25 milyar dolar sermaye toplamaya çalışacağını açıkladı. Fakat bu hareket, aslında bir likidite sorunu yaşamayan Silicon Valley Bank'in durumunda, yatırımcıları korkutmaktan başka bir işe yaramadı. Banka, yalnızca iki işlem gününde hisse senetlerinde %70'i geçen bir değer kaybı yaşamasının ardından sermaye artırımını iptal etti. Bu esnada birçok üst düzey yönetici, bankadan mevduatları çekmenin faydalı olacağı yönünde açıklamalar yapmaya başlamıştı. Ancak SVB mevduatlarının yalnızca %2,7'si FDIC tarafından sigortalı idi; sonuç olarak, FDIC 2008'den beri ilk kez bir bankanın kontrolünü ele almak durumunda kaldı.Ardından pazar günü kurum, mevduat sahiplerini korumak için Signature Bank’e de kayyum atadı. Signature Bank'ın, 31 Aralık 2022 itibarıyla yaklaşık 110,4 milyar dolarlık varlığı ve yaklaşık 88,6 milyar dolarlık mevduatı bulunuyordu. Cuma gününden bu yana ABD bankacılık sektöründe iflas endişeleri yayılarak artarken ABD Merkez Bankası Fed ve FDIC, sorun yaşayan bankalarda daha fazla mevduat desteğine olanak sağlayacak bir fon yaratmayı değerlendiriyor. Ek olarak SVB iflasının ertesi günü FDIC, aralarında First Republic Bank’ın da olduğu çok sayıda küçük ve orta ölçekli kredi kuruluşundan yetkilileri mali durumları hakkında incelemeye aldı.Çöküşün sebeplerine baktığımızda, agresif biçimde artan faiz oranları ve Silicon Valley Bank’in yaptığı stratejik iletişim hatasını görüyoruz. Fakat artık çoktan başlamış olan süreç; diğer bankalara, ABD ekonomisine, hatta Avrupa bankacılık sistemine kadar uzanma potansiyeline sahip.Hisseler ve sektörel bazda kaydedilebilecek hasarlar düşünüldüğünde, ortadaki risk azımsanamaz büyüklükte; hele ki ABD resesyonuna dair süregelen tartışmaların yeniden alevlendiği şu ortamda. 2023 başında piyasalar, ekonomik gidişat konusunda iyimserdi, şimdilerde ise sert sert düşüşün devam etme olasılığı fiyatlanıyor, yatırımcılar bir süre diken üstünde olacak.<a fr-original-style="" href="https://www.bloomberg.com/news/articles/2023-03-14/svb-s-contagion-risk-is-bigger-than-just-banks" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank"><img src="https://images.aposto.com/2023/2/4/1678970582234.png" style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px; border-style: none; position: relative; cursor: pointer; padding: 0px 1px; box-sizing: border-box;" width="550" ratio="1.79" fr-original-style="display: block; vertical-align: top; margin: 5px auto; text-align: center; width: 100%; max-width: 550px;" fr-original-class="fr-draggable"></a>Diğer yandan, birçok uzman ve kurum tarafından, ABD’deki iflasların Avrupa'nın finansal istikrarı için ciddi bir tehdit oluşturmadığına kanaat getirildi.&nbsp;Kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, salı günü ABD bankacılık sektörü için görünümünü “durağan”dan “negatif”e düşürdü ve daha fazla sayıda ABD menşeili bankanın baskı altına girmesini beklediğini söyledi. Kurum, Avrupa'ya yönelik görünümünde ise herhangi bir değişikliğe gitmedi ve bunu sağlam likidite ve finansman profilleri, nakit varlıkları ve istikrarlı mevduat tabanlarına dayandırarak büyük bir risk bulunmadığını açıkladı.Berenberg Başekonomisti Holger Schmieding, "Büyük Avrupa bankalarının mevduat tabanı, Silicon Valley Bank ve Signature Bank'ınkinden çok daha istikrarlı çünkü esas olarak çok sayıda küçük perakende şirketi ve ticari mevduat sahibinden geliyor" dedi.Piyasadaki paniğin en büyük sebeplerinden biri SVB’nin ABD’de geldiği “kurucular bankası” konumuydu, özellikle teknoloji şirketlerinin sermayesinin bulunduğu “imza” bir banka oluşuydu. Avrupa’da buna benzer bir risk öngörülemese de, sıkılaşan piyasa koşullarının ve yatırımcının daha “korumacı” biçimde atması muhtemel adımların neler doğurabileceğinin izlendiği bir süreç olacak. Credit Suisse ile birlikte hafta ortasında yeniden düşen Avrupa hisseleri ve dalgalanan tahvil piyasaları, hâlâ ABD’li akranlarına göre çok güçlü durumda.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li dir="ltr" fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi: <a fr-original-style="" href="https://apos.to/s/641223576db5470006f43102" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Credit Suisse’te neler yaşanıyor?</a></li></ul>SVB iflasının Avrupa yansımaları tararında, pazartesi günü erken saatlerde İngiliz hükümeti, Avrupa'nın en büyük bankası HSBC ile birlikte SVB'nin yan kuruluşunu sadece 1 sterlin karşılığında devralmak üzere bir anlaşma yaptı. Aynı gün, İsveç'in en büyük emeklilik fonu Alecta, SVB ve Signature Bank'a yatırdığı 1,06 milyar avroyu kaybetmekle karşı karşıya kaldığını ancak güçlü konumda olduğunu belirtirken, her iki bankanın da iflas etmesinin İsveç'in finansal istikrarını tehdit etmediği söylendi. Almanya'nın mali düzenleyicisi BaFin, SVB'nin Almanya şubesi tarafından satış ve ödemeleri yasaklayarak bir bir moratoryum uyguladı. Almanya menşeili ekonomik araştırma grubu DIW Başkanı Marcel Fratzscher, 2008 krizinden sonra Alman bankacılık sisteminin hâlâ yüzde yüz oranla toparlanamamış olduğunu, dikkatli olunması gerektiğini söyledi.Çin’in yerel gazetesi Securities Times, ülke ekonomisinin bu şoktan doğrudan etkileneceği bir durum olmasa da, özellikle küçük bankaların yaşananlardan bir ders alması gerektiği konusunda uyarıda bulundu. Çin'de küçük bankalar, riskleri yönetme yeteneklerine dair geçen hafta büyük bankaların çok altında performans gösterdi. GF Securities'in bu haftaki raporunda, risklere karşı daha savunmasız olan küçük bankaların faiz artış döngüsü sırasında azalan marjlar ve yatırım kayıplarından zarar görebileceği belirtildi.&nbsp;Küresel bağlamda büyük oyuncuların risk altında olmadığı konusunda içler rahatlamış olsa da; piyasaları, bankaların mevduatların hızlı bir şekilde geri çekilmesi durumunda gerekli önlemleri alamayacağı korkusu sarmış durumda.

Pareto

‎ 

Silicon Valley Bank iflası ne kadar bulaşıcı olur?

• ABD’de girişim sermayesi destekli şirketlerin desteklediği teknoloji girişimlerinin %50'sinin birlikte çalıştığı Silikon Vadisi Bankası (<a fr-original-style="" href="https://www.cnbc.com/2023/03/10/silicon-valley-bank-tumbles-for-a-second-day-weighing-on-the-bank-sector-again.html" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">SVB</a>), artan faiz oranları nedeniyle yatırım yaptığı ABD hazine tahvilleri ve ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin satışında 1,8 milyar dolar kaybetti. Hisseleri %60 düşen bankaya, sigortalı mevduatların korunması amacıyla ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) tarafından kayyum atandı.&nbsp;<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Dahası: SVB'nin iflası, Lehman Brothers'ın iflas ettiği 2008 küresel finansal krizinden bu yana ABD'de kayıtlara geçen en büyük banka iflası olarak değerlendiriliyor.</li></ul>

Quando

• ABD'de <a fr-original-style="" href="https://www.reuters.com/business/finance/global-markets-banks-wrapup-1-2023-03-10/" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Silicon Valley Bank'in</a> (SVB) faaliyetleri Federal Mevduat Sigorta Fonu (FDIC) tarafından durduruldu. "Girişimlerin bankası" olarak anılan bankaya kayyum atandığı aktarıldı. SVB'nin iflasının, 2008'de Lehman Brothers'ın battığı küresel finans krizinden bu yana en büyük banka iflası olduğu değerlendiriliyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Bununla birlikte:&nbsp;İflas haberinin ardından cuma günü %1,44 gerileyen S&amp;P 500 endeksindeki haftalık kayıp %4,5'e ulaşırken, Dow Jones endeksi günü %1,07, Nasdaq endeksi ise %1,76 kayıpla kapattı; ons altın fiyatlarında ise %2'nin üzerinde artış gerçekleşti.</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Editörün önerisi: Konuya ilişkin detaylı bilgiye finans yayınımız <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/exante" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Exante</a> ile iş dünyası yayınımız <a fr-original-style="" href="https://aposto.com/n/pareto" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">Pareto'nun</a> bugün yayımlanacak sayılarından ulaşabilirsiniz.&nbsp;</li></ul>

Aposto Gündem

• <a fr-original-style="" href="https://www.ft.com/content/3ef49eed-6698-49f5-aac1-12854d84f897" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s ease 0s; touch-action: manipulation; user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">European electricity producers</a> urged for collateral requirements in wholesale power markets to be eased in order to avoid a liquidity crunch. Generators want to be able to use financial instruments other than cash, like bank guarantees, at trading exchanges. Kristian Ruby, Secretary-General of Eurelectric, said this change is necessary to avoid “the energy sector’s Lehman Brothers.”<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">The backstory: Russia announced on Friday that it would indefinitely stop the gas flow on the major pipeline Nord Stream 1 to Europe, causing renewed volatility in European gas markets on Monday. Power producers across Europe have been affected by the volatile prices of gas, a major source to generate electricity.</li></ul>

Aposto World

Geçen hafta, Çin’in en büyük ikinci gayrimenkul şirketi Evergrande’in ana merkezinin önünde hiddetli kalabalıklar vardı. Protestocular, “Evergrande, paramızı geri ver” diye bağırırken güvenlik görevlileri binanın etrafında etten bir duvar örerek protestocuları çember içine aldı. Sonrası arbede, ellerinde “polis kanıtı” yazılı afişlerle protestocuları videoya çeken güvenlik görevlileri, ağlayan bir kadının polis arabasına taşınması ve Çin’in alışık olmadığı nice sahne…Çin’e az çok aşina olan herkes bilir. Çin’de kalabalık gösteriler ve eylemler çok yaygın değildir. Hele büyük şirketlerin bu gösterilerin hedefinde yer alması ve ülke genelinde bağlantılı protestoların ortaya çıkması daha nadirdir. Evergrande, işte bu denli nadir olayların ortaya çıkmasına neden olacak bir krizin eşiğine geldi. Bankalara 20 Eylül’de vadesi gelen kredi faiz ödemelerini gerçekleştiremeyeceğini açıklayan şirket, büyük bir likidite kriziyle karşı karşıya… 305 milyar dolar borcu olduğu tahmin edilen şirketin elinde bekleyen 1,4 milyon konut ve ticari birim var. Bankalar, yatırımcılar, müşteriler ve tedarikçilerden oluşan alacaklılar ise kapıya dayanmaya başladı. Çin ekonomisini derinden etkileyeceği düşünülen bu kriz, 2008’de iflas eden Lehman Brothers’ı hatırlatırken akıllarda tek bir soru var: Evergrande, batamayacak kadar büyük mü?<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Krizin eşiğine nasıl gelindi?</h3>Çin’in konut piyasası, son birkaç yıldır patlamaya hazır bir bomba gibi işliyordu. Özellikle son 10 yılda ucuz kredilerle şişen sektör, Çin’in gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yaklaşık %25’ini oluşturması sebebiyle Çin ekonomisinin büyümesindeki en önemli faktörlerden biri olarak <a fr-original-style="" href="https://www.theguardian.com/world/2021/sep/17/chinas-lehman-brothers-moment-evergrande-crisis-rattles-economy" rel="noopener noreferrer" style="color: rgb(9, 9, 9); text-decoration: none; background-color: transparent; outline: none; cursor: pointer; transition: color 0.3s; text-decoration-skip: objects; touch-action: manipulation; -webkit-user-select: auto; box-sizing: border-box;" target="_blank">görülüyor</a>.Çin hükümeti, 2016 yılında ülkedeki yüksek kredi genişlemesi ve borçlanmaya son vermek için yeni önlemler almaya başladı. Bu da Evergrande’in mevcut projeleri için eskisine nazaran daha zor kredi bulmasına neden oldu. Şirket, ilk olarak Ağustos 2020’de Guangdong eyalet hükümetine bir mektup yazarak Ocak 2021’deki ödemelerin bir likidite krizine yol açabileceğini belirtti. Bu mektup, eylül ayında sosyal medyada yayılırken Evergrande’in hisseleri ve tahvilleri değer kaybetti.Son bir senede şirket, likidite krizini aşamamış olacak ki 20 Eylül’de vadesi gelen kredi faiz ödemelerini gerçekleştiremeyeceğini açıkladı. Geldiğimiz noktada Evergrande’in inşaat halindeki konut sayısı 1,4 milyon. Bu da krizin yaklaşık 10 milyon kişiyi ilgilendirdiğini gösteriyor. Evergrande, hâlihazırda bankalara ve inşaatın devam etmesini sağlayacak tedarikçilere ödeme yapamazken önümüzdeki aylarda 600-700 milyon dolara karşılık gelen kupon ödemeleri de var. Dolayısıyla temerrüde kesin gözüyle bakılıyor.<h3 fr-original-style="" style="margin: 0px; color: rgba(0, 0, 0, 0.85); font-weight: 500; padding: 0px; box-sizing: border-box;">Çin hükümeti adım atacak mı?</h3>Xi Jinping yönetimindeki Çin, 2013’ten bu yana ekonomik büyümeyi odağına alarak dünyanın en büyük ikinci ekonomisi haline geldi. Fakat şu anda piyasalarda emlak sektöründe bu denli büyük bir kriz yaşanmasının Çin ekonomisinde domino etkisi yaratacağı ve Evergrande’nin likidite krizi yaşayan tek şirket olmadığı endişesi hâkim. Çin hükümeti, bugüne kadar somut bir adım atmaktan kaçındı; ancak uzmanlar krizin “yayılma riskini” engellemek için müdahalenin kaçınılmaz olduğunu düşünüyor.<ul fr-original-style="padding-inline-start: 20px;" style="padding-inline-start: 20px; margin-top: 0px; margin-bottom: 1em; list-style-position: inside; box-sizing: border-box;"><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Hong Kong merkezli veri analiz firması Reorg’dan James Shi ve Simon Lee, “Pekin’in önceliği, satmış olduğu 1,4 milyon evi bitirmesi için Evergrande’i zombi formunda dahi olsa ayakta tutmak olacaktır,” diyor ve ekliyor, “Kimse, paralarını isteyen binlerce kızgın kişiyle uğraşmak istemez.”</li><li fr-original-style="" style="box-sizing: border-box;">Melbourne merkezli Nucleus Wealth’ten Damien Klassen ise “Eminim Xi, ekonominin %25’inin konut sektörüne ayrılmamasını tercih ederdi. Toplumu değiştirmek ve mülkiyeti daha uygun hale getirmek istiyor. Fakat Çin, her an borç krizine girebilir. Sorun şu ki bankalar, tüm gayrimenkul şirketlerine aynı şekilde borç veriyor. Kimse bir sonraki adımda hangi emlak şirketinin düşeceğini bilemiyor,” diyor.</li></ul>

Çin’in Lehman Brothers anı: Evergrande krizi

•Oxford Üniversitesi mezunu olan ve JP Morgan, Bankers Trust, Merrill Lynch, Lehman Brothers ve Deutsche Bank da yönetici olarak çalışan Kerim Derhalli tarafından 2012 yılında Londra’da kurulan Investr, Fibabanka bünyesinde yer alan kurumsal girişim sermayesi (corporate venture capital) Finberg’den <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwNDIyMDU1NmE5MzgwMDAwNzA1N2Q3OSZ1c2VyPTYwMDZlZGZmZWQzYzM4MDAwNjQyZWZlMyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZlZ2lyaXNpbS5jb20lMjUyRjIwMjElMjUyRjAzJTI1MkYwNCUyNTJGZmliYWJhbmthLWZpbmJlcmctaWxlLXl1cnQtZGlzaW5kYWtpLWlsay15YXRpcmltaW5pLWludnN0cmEteWFwdGklMjUyRg==""">yatırım aldı</a>. 2018 yılında kurulan ve kendisini hem yatırım hem de teknoloji şirketi olarak konumlandıran <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwNDIyMDU1NmE5MzgwMDAwNzA1N2Q3OSZ1c2VyPTYwMDZlZGZmZWQzYzM4MDAwNjQyZWZlMyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZ3d3cuZmluYmVyZy5jb20udHIlMjUyRiUyNTIzJTI1MkY=""">Finberg</a>’in yatırım yaptığı diğer girişimler arasında Getir, Birleşik Ödeme, Bizim Hesap, ComPay ve Garaj Sepeti bulunuyor. Eğer siz de 1$ ile yatırım yapmaya başlamayı öğrenmek ve bunu alışılmışın dışında bir yoldan yapmak isterseniz, derhal yatırımcılığı eğlenceli bir yolla öğretmeyi hedefleyen <a target="_blank" rel="noopener noreferrer" href="https://link.apostonews.com/click?uri=aHR0cHM6Ly9saW5rLmFwb3N0b25ld3MuY29tL2NsaWNrP3N0b3J5PTYwNDIyMDU1NmE5MzgwMDAwNzA1N2Q3OSZ1c2VyPTYwMDZlZGZmZWQzYzM4MDAwNjQyZWZlMyZhdXRob3I9bnVsbCZ1cmw9aHR0cHMlMjUzQSUyNTJGJTI1MkZpbnZzdHIuY29tJTI1MkY=""">Investr</a> ile tanışın!

Lehman Brothers ile ilgili hikayeler